***
Του αυτού εξήγησις εις το δέκατον έβδομον κεφάλαιον της
αυτής Αποκαλύψεως του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού.
Το πρώτον θηρίον καθιστορεί ο άγιος Ιωάννης, πρώτον μεν εις
το δέκατον τρίτον κεφάλαιον επτακέφαλον μόνον και δεκάκερον, έπειτα δε εις το
παρόν ιζ’: κεφάλαιον περιγράφει αυτό κόκκινον.
Κείμενον.
4 Καὶ ἡ γυνὴ ἦν περιβεβλημένη πορφυροῦν καὶ κόκκινον
καὶ κεχρυσωμένη χρυσίῳ καὶ λίθῳ τιμίῳ καὶ μαργαρίταις, ἔχουσα
ποτήριον χρυσοῦν ἐν τῇ χειρὶ αὐτῆς, γέμον βδελυγμάτων, καὶ τὰ
ἀκάθαρτα τῆς πορνείας τῆς γῆς,
Εξήγησις.
Ωσάν οπού η θηριώδης Μωαμεθική
θρησκείαν και βασιλεία, πρώτα μεν προ του να πάρη την Κω/πολιν, ήτον
επτακέφαλος μόνον, ήτοι επτά Σουλτάνους κατά διαδοχήν απέκτησεν, ως και εν
τω ιγ’ κεφαλαίω προείρηται, τον Οθωμάνην, τον Ορχάνην, τον Αμουράτην, τον
Μπαγιαζίτην, τον Χαλεπηνόν, και πάλιν τον Αμουράτην, και τον Μεχμέτην· έπειτα δε δι’ αυτού του Μεχμέτη
επήρε την επτάλοφον πόλιν, και εκάθισεν
επ’ αυτήν ως βασίλισσα η πόρνη η μεγάλη, και έστησεν αυτή τον θρόνον της
βασιλείας της, και εφόρεσε κατά διαδοχήν του Βασιλέως την πορφύραν, και
κόκκινον, και τα λοιπά χρυσά και πολύτιμα βασιλικά στολίσματα· και επειδή αυτή η Μωαμεθική
βασιλεία έγινεν υπέρπλουτος, και απ’ έξω μεν αστράπτει από τα ειρημένα χρυσά
στολίδια, από μέσα δε, ήτοι κατά τον έσω άνθρωπον και κατά την διαγωγήν της,
είναι γεμάτη από σοδομίας, πορνίας, και από κάθε άλλην βδεληράν ακαθαρσίαν· δια τούτο και περιγράφεται παρά
τω αγίω, γυνή έχουσα χρυσούν ποτήριον εν τη χειρί αυτής, γέμον βδελυγμάτων και
ακαθαρσιών αυτής· και αυτή η Μωαμεθική θρησκεία και βασιλεία
έκαμε την Κων/πολιν ως μητέρα των ακαθαρσιών, δαιμονίων κατοικητήριον, και
φυλακήν παντός πνεύματος ακαθάρτου, την οποίαν Κων/πολιν Βαβυλώνα μεγάλην ονομάζει ο άγιος, δια τον εν αυτή κατοικήσαντα ασεβή
βασιλέα των Αγαρηνών, ως άλλον Ναβουχοδονόσορα χρηματίσαντα αιχμαλωτιστήν του
νέου ισραηλίτικου λαού· και
εις το τέλος του παρόντος κεφαλαίου σαφέστερον εμφαίνει αυτήν ως βασιλεύουσαν,
λέγων ούτω, πόλιν έχουσαν βασιλείαν επί των βασιλέων της γης.
Τα δέκα κέρατα του
θηρίου είναι οι δέκα βασιλείς του Παπισμού, και της λοιπής Λουθηρικής
δυσσεβείας και κακοδόξου αιρέσεως, ήγουν ο Σφέτζος, ο Πραντεπούργος, ο …, ο
…, ο Σπανιόλος, ο Ολλανδέζος, ο Λέχος, ο Νέμτζας, ο Βενετζάνος, και ως βασιλεύς
ο Πάππας, οίτινες ούπω βασιλείαν έλαβον, λέγει η Αποκάλυψις, επειδή εις τον
καιρόν του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου δεν ήσαν ακόμη βασιλείς αυτοί οι νυν δέκα
βασιλείς, ωσάν οπού ώριζεν αυτούς τους τόπους ο Αυτοκράτωρ βασιλεύς της Ρώμης,
του οποίου η βασιλεία ήτον μία και αδιαίρετος, η οποία βασιλεία βασιλεύσαντος
του αγίου Κωνσταντίνου διηρέθη μετά καιρόν εις πολλά βασίλεια, εις τα οποία
έγιναν αυτοί οι ειρημένοι δέκα βασιλείς. Αυτοί
λοιπόν είναι οι εχθροί και φθονεροί της ορθοδόξου πίστεως, ως ετερόδοξοι, και
δεν αγαπούν την αύξησιν της των ορθοδόξων Ξανθών βασιλείας, και διαιρούνται
υπ’ αλλήλων ως τα κέρατα, ειρήνης ούσης μεταξύ της Οθωμανικής και Ρωσσικής
βασιλείας, και πάλιν ενούνται αλλήλοις, μάχης εν αυταίς ταις δυσί βασιλείαις
γενομένης, και ίνα με το Μωαμεθικόν και βλάσφημον θηρίον γίνονται· αν και μη όλοι φαίνονται τοιούτοι κατά τα κινήματά τους, όμως όλοι
κατά την προαίρεσίν τους και κλίσιν της καρδίας των είναι εχθροί της των
ορθοδόξων βασιλείας, και ως αιρετικοί οπού είναι και βλάσφημοι εις την
ευσέβειαν, δια τούτο και ως κέρατα εκ της βλασφήμου κεφαλής του θηρίου
εξέφησαν, και νομίζουσιν ότι αν κοπή η κεφαλή του θηρίου υπό των Ξανθών, ήτοι
αν χαθή η Κων/πολις η των Αγαρηνών βασιλεία, θέλει συγκοπή και η δόξα και το
κέρδος της βασιλείας αυτών, και δια
τούτο μερικοί από αυτούς πρόθυμοι είναι να συμμαχίσωσι τω Μωαμεθικώ θηρίω κατά
των Ξανθών, ως εκείνου κέρατα.
Κείμενον.
12 Καὶ τὰ δέκα κέρατα ἃ εἶδες δέκα
βασιλεῖς εἰσιν, οἵτινες βασιλείαν οὔπω ἔλαβον, ἀλλ᾿ ἐξουσίαν ὡς
βασιλεῖς μίαν ὥραν λαμβάνουσι μετὰ τοῦ θηρίου.
Εξήγησις.
Ήγουν εις ολίγους χρόνους, διότι χίλια έτη, ως ημέρα η εχθές
παρά τω Θεώ είναι· λοιπόν
και οι τοσούτοι χρόνοι, εις όσους ήθελαν βασιλεύση οι δέκα βασιλείς, έχοντες
πρέσβεις εις την βασιλεύουσαν παρά τω βασιλεί των Αγαρηνών, εν όσω αυτός
βασιλεύει εις αυτήν, ως μία ώρα παρά των Θεώ λέγεται. Μετά την παντελή κατάλυσιν της Οθωμανικής τυρρανίδος, πάλιν αυτοί υπό
μίαν βασιλείαν έσονται·
τούτο και ο σοφώτατος Λέων ο βασιλεύς εις τον χρησμόν του υπαινίττεται λέγων «τοις ίχνεσί σου προσπεσόντων των πέλας».
Κείμενον.
13 Οὗτοι μίαν γνώμην ἔχουσι, καὶ τὴν δύναμιν καὶ τὴν ἐξουσίαν
αὐτῶν τῷ θηρίῳ διδόασιν.
Εξήγησις.
Αυτοί οι ειρημένοι βασιλείς μίαν γνώμην και θέλησιν έχουσι,
να βασιλεύση εις την Κων/πολιν ο των Αγαρηνών βασιλεύς, δια να έχωσι την
πραγματείαν αυτών και τα κέρδη, και θέλουν φανή βοηθοί και σύμμαχοι εις το Μωαμεθικόν θηρίον, δηλαδή εις τον Τούρκον,
όταν ήθελε κινήσει πόλεμον κατά των Ξανθών, διαδίδοντες και κινούντες την
στρατιωτικήν αυτών δύναμιν και βασιλικήν εξουσίαν κατά των Ξανθών. Όμως το αρνίον θέλει νικήσει αυτούς,
λέγει ο άγιος, δηλαδή η ευσεβής και χριστιανική βασιλεία.
Κείμενον.
14 Οὗτοι μετὰ τοῦ ἀρνίου πολεμήσουσι, καὶ τὸ ἀρνίον
νικήσει αὐτούς.
Εξήγησις.
Αν και μη όλοι οι ειρημένοι βασιλείς, αλλά μερικοί από
αυτούς θέλουν πολεμήσει κατά τους αρνίου, συμμαχούντες τω Μωαμεθικώ θηρίω· όμως όλοι λέγονται ότι θέλουν
πολεμήσει κατά της ορθοδόξου βασιλείας των Ξανθών, δια την κατ’ αυτής μίαν
εχθρικήν προαίρεσιν, και συγκοινωνίαν και σύμπνοιαν οπού έχουσιν ως ετερόδοξοι
κατά της ορθοδόξου πίστεως. Όμως και όλοι αν συγκινηθώσι κατά των Ξανθών, πάλιν
θέλουν νικηθή υπό του αρνίου, ότι Κύριος Κυρίω εσίν ο δεσπότης Χριστός, και
Βασιλεύς των βασιλέων· και
ας μην παραξενεύεται κανείς, διότι λέγω πως οι πολεμούντες κατά της ευσεβούς βασιλείας των Ξανθών, και επομένως
κατά πάντων των ορθοδόξων χριστιανών, πολεμούσι κατά του αρνίου, ήτοι κατά του
δεσπότου Χριστού, διότι και όταν ο Παύλος κατέτρεχε του Χριστιανούς, και
εδίωκε την εκκλησίαν του Θεού, δεν είπεν ο δεσπότης Χριστός όταν εφάνη καθ’
οδόν εις αυτόν, δια τι, Παύλε, διώκεις του Χριστιανούς; Αλλ’ είπεν ούτω «Σαούλ Σαούλ, τι με διώκεις;» και πάλιν «εγώ ειμί Ιησούς ον συ διώκεις». Περί
τούτων των εναντίων βασιλέων και ο Αγαθάγγελος εις την Αποκάλυψίν του λέγει
ούτω «τοις νομίζουσιν αντιστήναι, έσται
ολοφυρμός και κεφαλαλγία».
Κείμενον.
16 Καὶ τὰ δέκα κέρατα ἃ εἶδες καὶ τὸ θηρίον,
οὗτοι μισήσουσι τὴν πόρνην καὶ ἠρημωμένην ποιήσουσιν αὐτὴν καὶ γυμνήν,
καὶ τὰς σάρκας αὐτῆς φάγονται, καὶ αὐτὴν κατακαύσουσιν ἐν πυρί.
Εξήγησις.
Και αυτοί οι ειρημένοι δέκα βασιλείς οι συμμαχούντες τω
Μωαμεθικώ θηρίω, αφ’ ου ιδούν τέλος πάντων ότι δεν ημπορούν να κατορθώσουν
τίποτε με την συμμαχίαν τους, και ότι το
Μωαμεθικόν θηρίον δεν προχωρεί, αλλά
νικώμενον αφανίζεται, και πτωχεύει από τας σάρκας του πλούτου του, από τον
οποίον πλούτον δίδει εις αυτούς τους βασιλείς, και τρώγουσι δια την συμμαχίαν
και ελπιζομένην δι αυτούς νίκην κατά των Ξανθών, τότε θέλουν μισήσει την
Μωαμεθικήν βασιλείαν, την καλούμενην πόρνην, και θέλουν την αφήσει γυμνήν και
έρημον πάσης βοηθείας και συμμαχίας, αφ’ ου καταφάγωσι τας σάρκας της, ήγουν
τον πλούτον της, και θέλουν αφεθή από την κατά των Ξανθών εναντιότητα ως
αδιάφοροι, εις το να κατακαυθή υπό των πυροβόλων οργάνων της των Ξανθών
βασιλείας.
Κείμενον.
17 Ὁ γὰρ Θεὸς ἔδωκεν εἰς τὰς καρδίας αὐτῶν
ποιῆσαι τὴν γνώμην αὐτοῦ, καὶ ποιῆσαι μίαν γνώμην καὶ δοῦναι τὴν
βασιλείαν αὐτῶν τῷ θηρίῳ, ἄχρι τελεσθῶσιν οἱ λόγοι τοῦ Θεοῦ.
Εξήγησις.
Έως ότου να έλθη εκείνος ο διωρισμένος καιρός να λάβωσι
τέλος και έκβασιν τα λόγια του Θεού, όπου λέγει δια του αγίου αινιγματωδώς, ότι
μέλλει να εξολοθρευθή η Μωαμεθική βασιλεία, άφησεν ο Θεός αυτούς τους ειρημένους
βασιλείς να κινούνται κατά των Ξανθών, και να δίδωσι την δύναμιν και εξουσίας
δια στρατευμάτων της βασιλείας των Αγαρηνών, και κινούμενοι τοιούτης λογής, να
κάμνωσι την γνώμην και σκοπόν του Θεού. Και καθώς ο Βαλαάμ ανοίγοντας το στόμα
του, αντί να καταρασθή τον ισραηλίτικον λαόν, τον ευλογούσεν άκων, ούτω και
αυτοί οι βασιλείς, παρακινούντες τον Τούρκον εις πόλεμον κατά των Ξανθών, αντί
να βλάψωσιν αυτούς με τα εναντία τους κινήματα, τους ωφελούσι, και ούτω μη
θέλοντες ποιούσι την γνώμην του Θεού, οπού θέλει να αυξήση η των ορθοδόξων
Ξανθών βασιλεία, και να αφανισθή η των Αγαρηνών βασιλεία, δια να ελευθερωθή το
γένος των Χριστιανών από της δουλείας και τυρρανίδος των Αγαρηνών ήτοι
Οθωμανών.
ΠΗΓΗ: Έκδοσις Επισκόπου Μεσσηνίας Γρηγορίου Εκκλησίας Γ.Ο.Χ.
Ελλάδος, Καλαμάτα, Σκήτη Παναγουλάκη, 1974, σ.σ. 35-44.